Werkelijke zorgbehoefte vertalen naar toekomstbestendige zorg dichtbij

KOLLUM – Het faillissement van De Pasanagroep (ouderenzorg en ziekenhuis De Sionsberg) schokte de regio Noordoost Friesland. Met name voor de medewerkers was de klap groot. Het gemeentebestuur van Dongeradeel was wel op de hoogte gesteld van de koers, maar het faillissement kwam sneller dan verwacht. We zijn positief over een doorstart van de ouderenzorg. Daarvoor hebben zich al een aantal partijen gemeld en we verwachten dat het vrij snel tot een overname komt. Financieel gezien is deze care-tak gezond. De grootste zorg gaat daarom uit naar een passende en toekomstbestendige zorgstructuur in regio Noordoost Friesland.
Van emotie naar gedegen toekomstplan De klantenstroom richting Sionsberg daalde voor wat betreft de opnames in bedden. Dat was een logisch gevolg van het feit dat het ziekenhuis gedwongen moest afslanken. De poliklinische en dagbehandelingen stegen daarentegen. Bevolking en medewerkers zetten vraagtekens bij de oorzaken daarvan. Er spelen vele emoties en verwijten. Logisch en begrijpelijk dat deze geluiden worden geuit, maar feit is ook dat De Sionsberg failliet is en dat – na een afslankoperatie nog geen jaar geleden- nu echt gewerkt moet worden aan een alternatieve zorgstructuur in Noordoost Friesland die a) past bij de zorgvraag vanuit de regio, b) betaalbaar, c) bereikbaar en d) toekomstbestendig is.
Partijen stellen zorgbehoefte centraal De Friesland zorgverzekeraar is en blijft daarbij een belangrijke partij. De zorgverzekeraar geeft aan ook open te staan voor visies en initiatieven, maar stelt daarvoor wel kaders vast. De zorgverzekeraar wil zich net als Zorgbelang Fryslân en de gemeenten baseren op de werkelijke zorgbehoefte in de regio. In december en januari worden bevolking en belanghebbende partijen intensief geraadpleegd onder verantwoordelijkheid van Zorgbelang Fryslân. Specialisten en huisartsen zijn daarbij belangrijke stakeholders. Er is tijdens het traject ruimte voor gevoelens om vervolgens ruimte te creëren voor een nieuw toekomstbeeld.

Juist in Noordoost Friesland meer nodig dan anderhalvelijnszorg De regio is van mening dat er juist op basis van de bevolkingssamenstelling in Noordoost Friesland, de kenmerken van de regio en het toekomstperspectief meer nodig is dan anderhalvelijnszorg. Kenmerken van de plattelandsregio zijn: krimp, vergrijzing en ontgroening (toename zorgvraag), veel inwoners met relatief lage sociaal economische status, een lagere levensverwachting en beperkte mobiliteit. Daarom pleit de regio voor: focus op ouderenzorg, laagcomplexe zorg dichtbij (kwetsbare inwoners zijn minder mobiel), spoedzorg en eerste hulppost, doktershospitaal (inclusief polikliniek met huisartsen en specialisten voor laagcomplexe zorg).
Pilot voor zorgvoorziening in krimpregio’s? Er is sprake van een toenemend aantal regio’s waarin een volwaardig, generalistisch ziekenhuis niet haalbaar en betaalbaar is. Er ontstaan grote risico’s voor de leefbaarheid van een gebied als louter anderhalvelijnszorg de terugvaloptie is na het verdwijnen van het ziekenhuis. Noordoost Friesland kan goed als pilot dienen voor een nieuwe benadering. De opzet van een nieuwe zorgstructuur sluit namelijk naadloos aan bij de aanbevelingen uit het evaluatierapport krimp dat in januari in de Tweede Kamer wordt behandeld.

De politiek focust eenzijdig op aandoeningsgerichte specialisatie en bijbehorende concentratie van ziekenhuiszorg. Niet in de plaats van, maar parallel aan die begrijpelijke concentratie, is meer aandacht nodig voor de vormgeving van de generalistische zorg in gebieden waar sprake is van krimp en vergrijzing. Voor de inwoners van die gebieden schiet het huidige eenzijdige beleid tekort. Zeker oudere mensen hebben vaak te maken met (een combinatie van) klachten. Zij zijn niet gebaat bij verder reizen naar een ziekenhuis waarin ze vanuit een specialistische benadering door verschillende specialisten het medisch circuit in worden gejaagd. Dat is geen passende en uiteindelijk ook een heel dure vorm van ziekenhuiszorg. Waar de inwoners wel bij gebaat zijn is passende zorg die dichtbij en toekomstbestendig is en zorgt voor kwaliteit van leven in Noordoost Friesland. Alleen de inzet van huisartsen, aangevuld met spreekuren van specialisten, is geen volwaardig alternatief bij het wegvallen van een klein ziekenhuis. En het halen van de wettelijke aanrijtijdennorm is noodzakelijk, maar is onvoldoende voorwaarde voor passende zorg dichtbij.
Toeslag voor opbouw toekomstbestendige zorgstructuur in krimpgebieden De beschikbaarheidstoeslag zou omgezet kunnen worden in een toeslag die de vormgeving en bestendigheid van nieuwe zorgstructuren in regio’s als Noordoost Friesland ondersteunt. Een structuur die niet het sentiment van de teloorgang van een ziekenhuis faciliteert, maar recht doet aan een alternatief dat de bereikbaarheid, kwaliteit en de doelmatigheid ten goede komt.
Concreet vraagt regio Noordoost Friesland: – Steun voor de pilot voor het opbouwen van een toekomstbestendige zorgstructuur in krimpgebieden; – Het ombouwen van de toeslag voor opbouw van een toekomstbestendige zorgstructuur in krimpgebieden.

Dit statement wordt ondersteund door:
Gemeente Dongeradeel Gemeente Dantumadiel
Gemeente Kollumerland c.a. Gemeente Ferwerderadiel
Gemeente Ameland Gemeente Schiermonnikoog
Gemeente Achtkarspelen Gemeente Tytsjerksteradiel
Specialisten Zorgbelang Fryslân
Cliëntenraad De Sionsberg Ondernemersfederatie Noordoost Fryslân (ONOF)
Alle huisartsen in het verzorgingsgebied van De Sionsberg